Tóm tắt nội dung
Rối loạn chức năng tình dục là các rối loạn mạn tính có liên quan tới việc không có khả năng phản ứng lại một cách hiệu quả với kích thích tình dục của bạn tình trong thời gian dài. Dù bản thân hay bạn tình cố gắng đến đâu cũng không thể khiến cho cá nhân đạt được thỏa mãn.
Nguyên nhân của hiện tượng này là do các yếu tố tâm lý hay bệnh lý tác động. Bệnh có thể tác động đến cả hai giới, gây ảnh hưởng đến tinh thần và cả sức khỏe của người mắc bệnh.
Theo các nghiên cứu thì có đến 70% các cặp đôi có các vấn đề về sinh hoạt tình dục ở một vài thời điểm của mối quan hệ. Hầu hết phụ nữ sẽ có cảm giác không hài lòng về việc sinh hoạt tình dục của mình tại một vài thời điểm trong cuộc đời.
Các nhóm rối loạn tình dục bao gồm: rối loạn ham muốn tình dục, rối loạn hưng phấn tình dục, rối loạn cực khoái, rối loạn đau khi quan hệ, và các rối loạn tình dục không thuộc những nhóm trên.
1. Biểu hiện rối loạn chức năng tình dục thường gặp
Tùy thuộc vào dạng rối loạn tình dục mà bệnh nhân có các triệu chứng khác nhau. Một số dạng triệu chứng thường gặp ở cả hai giới có thể kể đến như:
Rối loạn ham muốn
Rối loạn ham muốn tình dục bao gồm giảm ham muốn tình dục và rối loạn kiểu căm ghét, né tránh tình dục. Đây là tình trạng không muốn quan hệ tình dục hay sợ quan hệ tình dục, sợ quan hệ xảy ra thường xuyên, dai dẳng.
Rối loạn ham muốn tình dục có thể xảy ra ở cả nam và nữ, thường gặp nhất là ở những người lớn tuổi do sự suy giảm sức khỏe liên quan đến tuổi tác. Những tác động về tâm lý, tình trạng stress kéo dài hoặc mắc các bệnh mạn tính... cũng ảnh hưởng đến ham muốn tình dục.
Ở phụ nữ, do phải đối mặt và giải quyết nhiều vấn đề về công việc, gia đình, tài chính, chăm sóc con cái, chăm sóc các thành viên khác trong gia đình... khiến họ căng thẳng, mệt mỏi, lãnh cảm, giảm ham muốn. Trong một số trường hợp, phụ nữ bị ám ảnh tình dục vì trong quá khứ từng bị lạm dụng tình dục, khi lập gia đình họ bị rối loạn chức năng tình dục, không có cảm xúc, sợ hãi khi phải quan hệ. Nhiều phụ nữ ban đầu chỉ là giảm ham muốn, nhưng lâu dần có thể trở nên lãnh cảm.
Rối loạn xuất tinh
Đây là rối loạn chức năng tình dục thường gặp nhất ở nam giới. Rối loạn xuất tinh gồm các trường hợp là: xuất tinh sớm, xuất tinh muộn, xuất tinh ngược dòng và giao hợp không xuất tinh.
- Xuất tinh sớm là tình trạng xuất tinh sớm hơn hoặc trong 1 phút kể từ khi đưa dương vật vào trong âm đạo. Xuất tinh sớm có nhiều nguyên nhân như cơ thể mệt mỏi, không gian quan hệ tình dục chật hẹp, tâm lý không thoải mái, sợ có thai, thiếu kinh nghiệm, do mắc một bệnh mạn tính gây suy giảm khả năng tình dục.
- Xuất tinh muộn là hiện tượng dù có đầy đủ các kích thích, ham muốn tình dục, độ cương cứng của dương vật nhưng lại khó khăn đi đến xuất tinh. Quan hệ tình dục sẽ trở thành quá ngưỡng kích thích, hai bên đều mệt mỏi, không còn hào hứng đón nhận những khoái cảm. Các nguyên nhân dẫn đến xuất tinh muộn là tâm lý ám ảnh, tự ti, lo âu, sợ có thai, bạn tình thiếu hấp dẫn... lâu dần trở thành phản xạ xuất tinh muộn.
- Đau khi xuất tinh cũng là một rối loạn chức năng tình dục ở nam giới, khi nam giới xuất tinh thay vì cảm nhận được khoái cảm thì lại bị cảm giác đau ở vùng xương mu. Tình trạng này diễn ra lâu ngày khiến nam giới bị ám ảnh tình dục, sợ không dám xuất tinh.
- Xuất tinh ngược dòng là tình trạng khi quan hệ tình dục vẫn đạt được khoái cảm nhưng không thấy xuất tinh ra ngoài hoặc chỉ xuất ra ngoài một ít. Khi xét nghiệm nước tiểu thì thấy có tinh trùng. Xuất tinh ngược dòng là hiện tượng ít xảy ra nhất trong các rối loạn xuất tinh, tuy nhiên đây là nguyên nhân gây hiếm muộn ở nam giới. Nếu xét nghiệm nước tiểu sau xuất tinh không phát hiện có tinh trùng thì có thể người bệnh đã mắc các bệnh như tắc ống dẫn tinh, thiểu năng tinh trùng hoặc bệnh bẩm sinh không có tinh trùng.
Rối loạn cực khoái
Rối loạn cực khoái là sự chậm trễ, không liên tục lặp đi lặp lại cực khoái sau các giai đoạn kích thích tình dục bình thường. Rối loạn này thường gặp ở nữ nhiều hơn, nguyên nhân do các bệnh lý về tâm thần, lạm dụng các chất gây nghiện hoặc dùng các thuốc chống trầm cảm.
Rối loạn cương dương
Rối loạn cương dương là tình trạng dương vật không đạt hoặc không duy trì được sự cương cứng để tiến hành cuộc giao hợp. Rối loạn cương dương có thể do tâm lý ám ảnh, mệt mỏi, ám ảnh tình dục vì những lần thất bại trước đó. Trường hợp này là những lúc bình thường như khi đi tiểu hay lúc mới ngủ dậy dương vật có thể cương cứng nhưng khi quan hệ thì lại không làm được. Các nguyên nhân ngoài tâm lý như do mắc một số bệnh đái tháo đường, thần kinh, bất thường nội tiết, phẫu thuật vùng chậu, chấn thương cột sống.... Do sử dụng nhiều rượu, bia, thuốc lá, ma túy....
2. Nguyên nhân gây rối loạn chức năng tình dục
Có rất nhiều nguyên nhân gây rối loạn chức năng tình dục, một số nguyên nhân thường gặp là:
Rối loạn chức năng tình dục ở phụ nữ
- Thay đổi hormone sau thời kỳ mãn kinh hoặc trong thời kì cho con bú, các vấn đề về tâm lý như lo âu về tình dục… có thể gây khô âm đạo.
- Nội tiết tố sinh dục estrogen thấp dẫn đến ham muốn tình dục thấp.
- Tác dụng phụ của thuốc, như thuốc huyết áp, thuốc chống trầm cảm khiến khó đạt cực khoái.
- Khô âm đạo hoặc lạc nội mạc tử cung gây đau khi quan hệ.
Rối loạn chức năng tình dục ở nam giới có thể gặp do các nguyên nhân
- Mắc một số bệnh mạn tính như bệnh tiểu đường, bệnh tăng huyết áp… gây rối loạn cương dương.
- Dùng thuốc chống trầm cảm, lo lắng khi quan hệ… gây rối loạn xuất tinh (xuất tinh sớm, không có khả năng xuất tinh).
- Các vấn đề về tâm lý, nồng độ hormone sinh dục thấp… gây giảm ham muốn ở nam giới.
3. Nguy cơ gây rối loạn chức năng tình dục
Các nguy cơ cao mắc rối loạn chức năng tình dục có thể gặp như:
- Mắc các bệnh mạn tính như tăng huyết áp, tiểu đường, bệnh tim mạch, nhiễm khuẩn nặng…
- Các tổn thương thực thể ở não, tủy sống và cơ quan sinh dục
- Căng thẳng, lo âu, gặp chuyện buồn trong cuộc sống, lao động gắng sức kéo dài
- Dùng các loại thuốc huyết áp, thuốc chống trầm cảm, thuốc an thần, ma tuý…
- Quan niệm tình dục là sai trái, không cởi mở trong quan hệ tình dục.
4. Điều trị rối loạn chức năng tình dục
Điều trị rối loạn chức năng tình dục nói chung rất phức tạp, mất thời gian, phải có sự phối hợp chặt chẽ và hợp tác của bạn tình thì mới có kết quả. Điều trị ban đầu chỉ là điều trị triệu chứng, kết hợp với điều trị nguyên nhân, điều trị tâm lý. Các biện pháp điều trị tập trung vào:
- Giải tỏa tâm lý, hạn chế các căng thẳng trong cuộc sống, sống vui vẻ
- Hạn chế làm việc gắng sức, có thời gian nghỉ ngơi và làm việc hợp lý
- Sử dụng thuốc làm tăng khả năng cảm nhận đối với kích thích tình dục, tăng xung huyết cơ quan sinh dục, thuốc tê điều trị xuất tinh sớm, thuốc hỗ trợ cương dương… Tuy nhiên các loại thuốc này phải dùng đúng chỉ định của bác sĩ, phải có sự kiểm soát của bác sĩ chuyên khoa.
5. Phương pháp phòng ngừa
Chú ý thay đổi lối sống và sinh hoạt hàng ngày có thể giảm nguy cơ mắc rối loạn chức năng tình dục, như:
- Hạn chế uống rượu, bia, các chất kích thích, không hút thuốc lá, không sử dụng chất gây nghiện
- Tăng cường thể dục thể thao, hàng ngày tập ít nhất 60 phút, ít nhất 5 ngày mỗi tuần
- Tập những bài tập làm chắc khỏe cơ vùng chậu (bài tập Kegel) giúp điều hòa những vấn đề về ham muốn tình dục và cực khoái
- Chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, bổ sung các vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể
- Có thói quen sinh hoạt tình dục hợp lý và điều độ
- Điều chỉnh tâm lý, không để căng thẳng và áp lực kéo dài, giảm căng thẳng, giải tỏa lo âu, có chế độ làm việc và nghỉ ngơi hợp lý
- Khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các bệnh lý mắc phải
- Tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ chuyên khoa
- Trao đổi cởi mở với bạn tình về quan hệ tình dục
Rối loạn chức năng tình dục
