Tóm tắt nội dung
Da có cấu tạo khá phức tạp gồm 3 lớp, lớp biểu bì, trung bì và hạ bì. Các lớp kết hợp chặt chẽ với nhau thành tổ chức bao phủ toàn bộ cơ thể. Da cũng là một yếu tố quan trọng để tôn vinh vẻ đẹp và phản chiếu tình trạng sức khỏe của cơ thể. Một làn da khỏe, đẹp là thể hiện trạng thái sức khỏe tốt.
Da có tính đàn hồi, có thể kéo giãn về mọi phía, là hàng rào vật lý bảo vệ cơ thể chống lại các tác nhân ngoại lai xâm nhập vào.
Lão hóa da là một quá trình diễn ra từ từ tăng dần, thường xuất hiện sau tuổi 30 – 35, tuy nhiên cũng có thể xuất hiện sớm hơn. Biểu hiện chính là tình trạng da trở nên khô, kém đàn hồi, nhăn nheo, không còn hồng hào, căng bóng.
1. Nguyên nhân gây lão hóa da
Lão hóa da tự nhiên: Chính là sự lão hóa diến biến theo tuổi tác, là sự già nua của cơ thể theo thời gian. Trường hợp lão hóa toàn bộ da, kể cả những vùng da được che kín.
Lão hóa da tự nhiên thường gặp sau 30 tuổi, phụ nữ tuổi tiền mãn kinh, mãn kinh. Hậu quả thiểu hụt nội tiết tố, làm giảm tổng hợp sợi collagen, dẫn đế da khô, kém đàn hồi. Mặc dù lão hóa tự nhiên liên quan đến tuổi, nhưng diễn biến ở mỗi người có khác nhau, nhiều người cùng lứa tuổi nhưng nhìn trẻ hơn rất nhiều so với khác, ngược lại có rất nhiều người già trước tuổi.
Lão hóa da mắc phải: Là sự lão hóa da do các yếu tố bên ngoài tác động vào, thường gặp ở những vùng da hở hoặc những vùng da tiếp xúc với tác nhân gây tổn thương da.
Có thể nêu ra những nguyên nhân từ môi trường, như ánh nắng mặt trời, tia xạ, tia UV, khói bụi, khí thải, ô nhiễm môi trường, môi trường khắc nghiệt, hóa chất, mỹ phẩm.…
Các nguyên nhân làm tăng gốc tự do như căng thẳng thần kinh, tinh thần không ổn định, lo âu, mất ngủ, ngủ ít,… cũng là nguyên nhân gây lão hóa da.
Hút thuốc lá: Các độc tố trong khói thuốc làm cho làn da bị oxy hóa. Điều này, khiến cho da khô, có nhiều nếp nhăn và các dấu hiệu lão hoá sớm.
Do gen di truyền: Một số trường hợp hiếm gặp có dấu hiệu da lão hoá ở thời thơ ấu và dậy thì sớm hay còn gọi là lão nhi. Chẳng hạn như hội chứng Werner khiến da nhăn nheo, tóc bạc và hói phát triển từ 13 đến 30 tuổi.
2. Biểu hiện của lão hóa da
Biểu hiện của lão hóa da rất đa dạng, có thể dễ dàng nhận thấy như:
- Trên trán bắt đầu hình thành các nếp nhăn dễ thấy nông hoặc sâu
- Xuất hiện vết chân chim ở đuôi mắt, hiện rõ hơn khi cười nhẹ hoặc nói chuyện
- Xuất hiện các tổn thương thường thấy của lão hóa da như nám, tàn nhang, đồi mồi, da sạm, màu sắc da không đều
- Lỗ chân lông to, thô ráp
- Mất tính đàn hồi, khô da, nhăn nheo, chùng nhão, chảy xệ
- Da thô ráp, lỗ chân lông to
- Bọng mắt nhiều, quầng thâm quanh mắt rõ hơn
- Suy giảm chức năng da, chậm liền sẹo, giảm tiết mồ hôi, khả năng điều nhiệt kém,…
3. Điều trị lão hóa da
Lão hóa da khi đã xảy ra rồi việc điều trị nói chung rất khó khăn, rất mất thời gian và tốn kém. Nhiều trường hợp điều trị nhiều năm mà kết quả không được như mong muốn.
- Ở giai đoạn sớm của lão hóa da: Điều trị bằng các loại thuốc như retinoid, vitamin C, acid alpha hydroxy… kết hợp giữa đường uống và bôi tại chỗ.
- Giai đoạn trung bình đến nghiêm trọng: Giai đoạn này tổn thương da nhiều do ánh nắng mặt trời, hóa chất… ngoài dùng thuốc ra, phải điều trị bằng các thủ thuật như mài da hoặc tái tạo bề mặt da bằng laser mới có thể mang lại hiệu quả.
- Trường hợp các nếp nhăn sâu: Có thể được điều trị bằng botulinum hoặc các chất độn, bao gồm tiêm axit hyaluronic, tiêm mỡ tự thân và cấy ghép Gore-Tex.
- Một số trường hợp có thể phẫu thuật, chẳng hạn như sửa mặt, nâng chân mày hoặc phẫu thuật thẩm mỹ trên mí mắt.
4. Dự phòng lão hóa da
Các nguyên nhân lão hóa da tự nhiên diễn biến theo tuổi tác nói chung rất khó dự phòng. Nhưng chúng ta hoàn toàn có thể dự phòng lão hóa da bằng do các tác nhân bên ngoài hoặc sử dụng các biện pháp dưỡng da, như:
- Tránh để ánh nắng hoặc các tia UV, tia phóng xạ,… chiếu trực tiếp vào da
- Tránh tiếp xúc với hóa chất độc hại, khí thải, môi trường, khí hậu khắc nghiệt
- Chế làm việc và nghỉ ngơi hợp lý, không thức quá khuya, tốt nhất nên ngủ mỗi ngày ít nhất 8 giờ
- Tinh thần lạc quan, hạn chế những căng thẳng, lo âu
- Rèn luyện sức khỏe, tăng cường thể dục thể thao, massage da mặt và toàn thân bất cứ khi nào có thể.
- Sử dụng các loại mỹ phẩm chăm sóc da có nguồn gốc thiên nhiên
- Bổ sung các vitamin, các chất giúp dưỡng da, bảo vệ làn da, chống lão hóa như vitamin A, viatamin nhóm B, vitamin E, collagen,…
- Đối với phụ nữ tuổi tiền mãn kinh và mãn kinh, bổ sung nội tiết tố nữ, đặc biệt là các loại nội tiết có nguồn gốc thiên nhiên.
Lão hóa da
