Tóm tắt nội dung
1. Vai trò của canxi đối với sự phát triển của trẻ sơ sinh
Canxi là một khoáng chất thiết yếu đối với cơ thể trẻ sơ sinh, chiếm 1,5 – 2% trọng lượng cơ thể, tập trung chủ yếu ở xương và răng, một số ít ở trong máu và dịch ngoại bào. Tuy chiếm một lượng nhỏ trong cơ thể, nhưng Canxi đóng một vai trò cực kỳ quan trọng.
- Canxi tham gia vào cấu tạo hệ xương, giúp xương chắc khỏe, giúp trẻ sơ sinh phát triển vượt trội về chiều cao.
- Canxi tham gia cấu tạo răng, cần cho quá trình mọc răng và thay răng ở trẻ.
- Canxi tham gia phản ứng miễn dịch, phát hiện sớm những tác nhân gây bệnh xâm nhập vào cơ thể.
- Canxi tham gia vào quá trình dẫn truyền xung thần kinh, phát tín hiệu đến các cơ quan trong cơ thể.
- Canxi tham gia hoạt động tuần hoàn máu, hỗ trợ quá trình làm việc của hệ tim và giúp chuyển hóa các tế bào hiệu quả.
- Canxi tham gia vào quá trình co giãn các sợi cơ mà hoạt động sinh lý của cơ bắp chủ yếu.
Thực tế cho thấy Canxi đóng vai trò rất quan trọng đối với cơ thể trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, có không ít trẻ vẫn bị thiếu hụt Canxi dẫn đến hậu quả còi xương, chậm lớn, chậm mọc răng, …hoặc ảnh hưởng đến hoạt động thần kinh, giật mình, quấy khóc, rối loạn chức năng vận động.
2. Nguyên nhân trẻ sơ sinh thiếu canxi
Trẻ sơ sinh hấp thu Canxi chủ yếu bằng con đường là búa sữa mẹ, uống sữa công thức, thực phẩm giàu Canxi. Tuy nhiên, không phải lúc nào cũng bổ sung đủ là trẻ cũng hấp thu được hết. Các chuyên gia chỉ ra, có nhiều nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh bị thiếu Canxi, chẳng hạn như:
- Trong quá trình sinh trẻ bị ngạt, thiếu oxy
- Di chứng tiểu đường thai kỳ, ngộ độc thai nghén
- Trẻ không được tắm nắng thường xuyên và đúng cách để tổng hợp Vitamin D – chất giúp hấp thu Canxi
- Chế độ dinh dưỡng của trẻ không hợp lý khiến trẻ sơ sinh bị thiếu Canxi khi bú sữa mẹ
- Trẻ bị dị tật ở tuyến giáp làm mất sự kiểm soát chính xác mức độ Canxi trong máu và tác động trực tiếp lên xương.
3. Biểu hiện thiếu canxi ở trẻ sơ sinh
Từ những nguyên nhân gây thiếu hụt Canxi, cũng không khó để phát hiện trẻ sơ sinh đang bị thiếu Canxi thông qua một số biểu hiện cụ thể dưới đây:
Đổ mồ hôi
Trẻ đổ mồ hôi nhiều hơn so với trẻ khác, tập trung ở vị trí như trán, cổ, lưng, gáy, …đổ nhiều nhất là vào ban đêm. Đổ mồ hôi không chỉ khiến trẻ bị mất nước mà còn có thể bị cảm lạnh do mồ hôi thoát ra thấm ngược trở lại.
Tăng trưởng chậm: chậm tăng chiều cao, cân nặng
Thiếu Canxi ảnh hưởng đến quá trình phát triển cơ thể, chiều cao và cân nặng chậm tăng hoặc không tăng so với bạn bè cùng trang lứa.
Trẻ gần như bị bệnh còi xương, suy dinh dưỡng, răng mọc chậm không đều
Thiếu hụt Canxi trong cơ thể cũng ảnh hưởng đến phát triển của xương: còi xương, chậm lớn, suy dinh dưỡng, của răng: mọc chậm so với các bạn cùng tuổi, răng mọc lệch, sâu răng.
Vận động chậm
Thiếu Canxi xương yếu, mềm xương, giảm khả năng vận động và sự linh hoạt của trẻ so với bạn bè cùng trang lứa.
Rụng tóc vành khăn
Thiếu Canxi ở trẻ sơ sinh dễ dàng nhận biết là tóc thường rụng thành hình vành khăn. Tóc phía sau gáy mọc ít hoặc không mọc, hiện tượng này có thể xảy ra với nhiều trẻ.
Quấy khóc vào ban đêm
Canxi giúp điều tiết sự cân bằng giữa trạng thái hưng phấn và ức chế vỏ não, phóng thích chất dẫn truyền thần kinh acetylcholin. Trẻ bị thiếu Canxi sẽ ảnh hưởng đến tín hiệu xung thần kinh của hệ thần kinh trung ương, vỏ não liên tục trong trạng thái hưng phấn, trẻ khó ngủ, ngủ không ngon giấc, quấy khóc, giật mình tỉnh giấc ban đêm.
4. Hậu quả của việc không bổ sung đầy đủ Canxi cho trẻ sơ sinh
Trẻ thiếu Canxi nếu không phát hiện sớm, bổ sung Canxi kịp thời và đúng cách sẽ để lại những hậu quả vô cùng đáng tiếc. Cụ thể, trẻ sơ sinh có thể mắc phải một số vấn đề sau đây nếu không được bổ sung Canxi đúng và đủ.
Còi xương
Còi xương ở trẻ sơ sinh xảy ra rất phổ biến do cơ thể không được cung cấp đủ hàm lượng Canxi cần thiết. Bởi Canxi đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển hệ xương.
Còi xương do thiếu Canxi ở trẻ sơ sinh còn ảnh hưởng đến tinh thần và sự phát triển thể chất. Trẻ có xu hướng lười vận động, đồng thời có thể gây ra biến dạng xương, rất nguy hiểm. Trẻ lớn lên sẽ chậm biết đi đứng, xương lồng ngực bị biến đổi và làm giảm chiều cao của trẻ.
Suy dinh dưỡng
Trẻ sơ sinh bị suy dinh dưỡng do thiếu hụt Canxi sẽ phát triển kém về chiều cao và cân nặng. Hiện tượng trẻ bị suy dinh dưỡng được thể hiện qua cân nặng của trẻ không được tăng đều đặn qua từng tháng, nghiêm trọng hơn là trẻ có thể không tăng cân.
Trẻ suy dinh dưỡng thường có thể trạng rất yếu, cân nặng cơ thể thường thấp hơn mức chuẩn quy định rất nhiều. Bên cạnh đó, trẻ suy dinh dưỡng có xu hướng thấp còi và gầy còm do không cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng nên sẽ gây sụt cân nghiêm trọng. Song song với đó là biểu hiện chiều cao chậm tăng trưởng, không đạt yêu cầu về chuẩn chiều cao trung bình của tổ chức Y tế Thế giới WHO đưa ra.
Chậm phát triển răng
Canxi không chỉ đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển hệ xương của trẻ mè còn tác động mạnh mẽ đến quá trình mọc răng. Các chuyên gia dinh dưỡng chỉ ra rằng, trẻ sơ sinh chậm mọc răng bắt nguồn từ nguyên nhân thiếu hụt Canxi.
Trẻ sơ sinh thường bắt đầu mọc răng vào tháng thứ 6, nhưng do thiếu Canxi quá trình mọc răng của trẻ sẽ chậm hơn và kéo dài hơn đến tận tháng thứ 13. Trẻ mọc răng chậm kéo theo các dấu hiệu hay quấy khóc, khóc dữ dội, chiều cao cũng chậm phát triển. Vì thế, cha mẹ cần lưu ý bổ sung đầy đủ Canxi cho trẻ trong thời điểm quan trọng này để đảm bảo quá trình lớn lên của trẻ không gặp bất cứ trở ngại nào.
Không tốt đến hệ thần kinh
Canxi có vai trò quan trọng trong dẫn truyền thần kinh của trẻ sơ sinh. Thiếu Canxi thì hoạt động truyền dẫn thần kinh bị ức chế, công năng hưng phấn và công năng ức chế của hệ thần kinh bị suy giảm.
Vì thế mà trẻ sơ sinh thiếu Canxi thường có những biểu hiện khóc đêm, ngủ giật mình hay quấy khóc, dễ nổi cáu, rối loạn chức năng vận động, không tập trung tinh thần. Vì thế cha mẹ nên bổ sung đầy đủ nguồn Canxi thiết yếu cho trẻ để tế bào não phát triển khỏe mạnh.
Hệ miễn dịch suy giảm
Canxi có vai trò chỉ huy quá trình phản ứng miễn dịch. Canxi chính là nguyên tố phát hiện sớm những tác nhân gây bệnh xâm nhập vào cơ thể vì Canxi giữ vai trò sứ giả thông tin thứ hai thông báo kích hoạt hệ miễn dịch hoạt động để tiêu diệt vi khuẩn. Thiếu Canxi khiến cho chức năng miễn dịch giảm sút, trẻ dễ mắc các bệnh theo mùa, dễ ốm vặt.
5. Cách bổ sung canxi cho trẻ sơ sinh
Trẻ sơ sinh cần bổ sung 400 – 600mg Canxi/ngày và có rất nhiều cách bổ sung Canxi. Song cách bổ sung Canxi tốt nhất được các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo, cha mẹ có thể tham khảo qua và thực hiện cho trẻ.
5.1. Bổ sung Canxi cho trẻ sơ sinh qua sữa mẹ
Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tuyệt vời cung cấp lượng Canxi cho trẻ sơ sinh tốt nhất. Vì vậy, chế độ dinh dưỡng của người mẹ là vô cùng quan trọng để cung cấp sữa cho trẻ. Lúc này, dinh dưỡng mẹ cần cung cấp những thực phẩm giàu Canxi như:
- Sữa và các sản phẩm từ sữa, lòng đỏ trứng gà, nước cam.
- Các loại ngũ cốc và hạt: hạt đậu, hạt mè, hạnh nhân, hạt điều, quả óc chó.
- Các loại rau xanh có màu xanh thẫm: rau cải thìa, cải bó xôi, cải xoăn.
- Các loại thủy hải sản: tôm, cua, cá, nghêu, sò, ốc.
5.2. Bổ sung Canxi từ thực phẩm
Trên 6 tháng trẻ bắt đầu bước vào giai đoạn ăn dặm, nhu cầu Canxi cũng lớn hơn và sữa mẹ không còn cung cấp đủ Canxi. Mẹ có thể bổ sung thêm Canxi cho trẻ thông qua một số thực phẩm giàu Canxi như trứng, cá, rau cải xoăn, bông cải xanh, đậu hủ, …
Mẹ lưu ý cho trẻ ăn dặm bằng thực phẩm nên nghiền nhỏ để trẻ có thể ăn hơn và hấp thu tốt hơn. Đồng thời, chỉ nên bổ sung với lượng vừa phải, tránh cho ăn quá mức những thực phẩm này vì sẽ không tốt cho hệ tiêu hóa đang còn “non nớt” của trẻ.
5.3. Bổ sung Canxi từ thực phẩm chức năng
Khi trẻ được 6 tháng tuổi, bắt đầu bước vào giai đoạn ăn dặm, lượng Canxi từ sữa mẹ sẽ không còn là nguồn cung cấp duy nhất. Lúc này, trẻ nhận Canxi từ thức ăn dặm, nhưng thực tế, thực phẩm hàng ngày cho trẻ sơ sinh không thể cung cấp đủ lượng Canxi cần thiết cho cơ thể trẻ. Vì vậy, bổ sung Canxi từ thực phẩm chức năng được xem là lựa chọn số 1 giúp trẻ tránh được nguy cơ thiếu hụt Canxi.
Trên thị trường hiện nay, có vô số các thực phẩm chức năng dành cho trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, khi lựa chọn thực phẩm chức năng bổ sung Canxi, mẹ nên tìm đến sản phẩm có đủ 3 thành phần Canxi nano, Vitamin D3 và MK7 (Vitamin k2). Canxi nano là các hạt siêu nhỏ nên dễ thẩm thấu qua thành mạch. Vitamin D3 có nhiệm vụ dẫn truyền Canxi vào máu. Trong khi đó, MK7 sẽ vận chuyển Canxi từ máu đi đến nơi cần thiết là xương và răng, ngăn không cho Canxi đi lạc, gây nguy hiểm cho cơ thể trẻ.
Ngoài ra, thực phẩm chức năng bổ sung Canxi cũng nên đi kèm với một số thành phần khác giúp tăng cường miễn dịch, giảm ốm vặt, tốt cho hệ tiêu hóa như Immune Alpha, sữa non Colostrum, chất xơ hòa tan FOS.
Trên đây là cách bổ sung Canxi cho trẻ sơ sinh tốt nhất được các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo. Hy vọng bài viết có thể cung cấp cho các mẹ những thông tin cần thiết. Canxi là một trong những khoáng chất cần thiết cho cơ thể trẻ sơ sinh vì vậy cần cung cấp đầy đủ Canxi cùng Vitamin D3, MK7 để trẻ phát triển một cách toàn diện cả về thể chất và tinh thần.
Bài viết liên quan: Mẹ nên bổ sung canxi cho bé như thế nào?
Để được chuyên gia tư vấn miễn phí về cách bổ sung canxi cho trẻ sơ sinh đúng nhất - Hãy gọi tới tổng đài 1900.1259 – 0896.509.509 hoặc gửi câu hỏi về hòm thư điện tử khoedep@bacsituvan.vn nhé.